Rij- en rusttijden voor vrachtwagens in België 2025

Introductie

Als vrachtwagenchauffeur of wagenparkbeheerder is het essentieel om de Belgische regels voor rij- en rusttijden voor vrachtwagens te kennen. In 2025 gelden strikte Europese regels voor maximale rijtijden, verplichte pauzes en rust. Dit artikel biedt een volledig overzicht van de rij- en rusttijdenregels in België, waaronder maximale rijtijden per dag en week, verplichte pauzes en rusttijden, lokale nachtverboden en handhaving. Daarnaast leest u alles over boetes en praktische adviezen om compliant te blijven en kostbare overtredingen te voorkomen.

Key notes

• In België gelden Europese richtlijnen (Verordening 561/2006); geen nationale rijverboden op weekenden of feestdagen (voordeel versus Duitsland en Nederland).

• Maximale rijtijd per dag: 9 uur (normaal) / 10 uur (maximaal 2x per week).

• Maximale rijtijd per week: 56 uur (normaal) / tot 60 uur (onder bepaalde voorwaarden).

• Verplichte pauze: 45 minuten na 4,5 uur rijden (mag opgesplitst: 15 minuten + 30 minuten).

• Minimale dagelijkse rusttijd: 11 uur (mag 3x per week ingekorpt tot 9 uur).

• Minimale wekelijkse rusttijd: 45 uur (in accommodatie met sanitaire voorzieningen).

• Digitale tachograaf V 2.0: verplicht sinds 1 januari 2025 voor internationaal vervoer; vanaf 18 augustus 2025 voor ALLE voertuigen.

• Lokale nachtverboden: 22:00-06:00 in Brussel, Antwerpen, Gent en delen van Luik (emissie-gerelateerd).

• Boetes zijn sinds 1 februari 2025 aanzienlijk verhoogd: tot €2.640 (tachograaf niet-gebruikt) tot €5.280 (fraude).

• Zowel chauffeur als werkgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor inbreuken op rij- en rusttijden.

Algemene info over rij- en rusttijden

Rij- en rusttijdenregeling is een wettelijk kader dat bepaalt wat de maximale rijtijden zijn en welke verplichte pauzes en rusttijden chauffeurs moeten nemen. Deze regels zijn ingesteld om de verkeersveiligheid te vergroten, werknemers te beschermen tegen overwerk, en om eerlijke concurrentie tussen transporteurs te waarborgen.

In België gelden deze regels voor voertuigen voor goederenvervoer met een maximaal toegelaten massa van meer dan 3,5 ton en worden zij gecontroleerd met behulp van digitale tachografen. De regelgeving is niet nationaal bepaald, maar volgt de Europese Verordening 561/2006, wat betekent dat de regels hetzelfde zijn in Brussel als in Amsterdam of Berlijn.

Handhaving vindt plaats door de Federale Politie (waaronder de SFT – Speurders Fraudebestrijding Transport) en door lokale politiezones tijdens gerichte wegcontroles. Zij lezen tachografen uit, controleren rijtijden en rusttijden, en leggen bij inbreuken boetes op.

De rij- en rusttijden willen zowel de verkeersveiligheid verbeteren als de gezondheid van de bestuurders beschermen.

Maximale rijtijden per dag, week en twee weken

In België geldt een maximale rijtijd van 9 uur per dag voor normale omstandigheden. Maximaal twee keer per week mag een chauffeur 10 uur rijden. Over één week mag niet meer dan 56 uur worden gereden, en over twee opeenvolgende weken geldt een cumulatieve limiet van maximaal 90 uur.

Deze limieten zijn vastgesteld om vermoeidheid achter het stuur te voorkomen en verkeersveiligheid te waarborgen. Na elke periode van rijden moeten verplichte pauzes en rusttijden in acht worden genomen, welke hierna nader worden uitgelegd.

Dagelijks: max 9 uur (2x/week 10 uur). Wekelijks: max 56 uur. Per twee weken: 90 uur.

Verplichte pauzes en rusttijden voor vrachtwagens

Na maximaal 4,5 uur aaneengesloten rijden is een verplichte pauze van minimaal 45 minuten verplicht. U mag deze pauze opsplitsen in eerst 15 minuten, daarna 30 minuten. De pauze moet buiten het voertuig worden genomen, of in daarvoor bestemde rustruimtes. Tijdens een pauze mag geen ander werk worden verricht.

De dagelijkse rusttijd bedraagt minimaal 11 uur ononderbroken rust per 24 uur. Dit mag worden opgesplitst in bijvoorbeeld 3 uur en 8 uur, mits het totaal 11 uur bedraagt. Maximaal 3 keer per week mag de dagelijkse rusttijd worden verkort tot 9 uur.

De wekelijkse rusttijd bedraagt minimaal 45 uur per week en moet worden genoten in een accommodatie met sanitaire voorzieningen. Verkorte wekelijkse rust van minimaal 24 uur is toegestaan, mits u minimaal twee normale rusttijden van 45 uur per vier weken neemt en compensatie binnen drie weken.

Digitale tachograaf (V 2.0)

De digitale tachograaf registreert automatisch rijtijden, rusttijden, pauzes, snelheid, afgelegde afstand en beschikbaarheidstijd. Dit apparaat is sinds 2005 verplicht voor vrachtwagens boven 3,5 ton.

In 2025 gelden nieuwe versies. De analoge tachograaf mag niet meer gebruikt worden voor internationaal vervoer. De digitale versie 1.0 is tot 18 augustus 2025 nog toegestaan, maar de nieuwe slimme versie 2.0 is sinds 1 januari 2025 verplicht voor internationaal vervoer en wordt vanaf 18 augustus 2025 verplicht voor alle voertuigen.

De versie 2.0 registreert automatisch grensoverschrijdingen en laad- en losactiviteiten, wat betere handhaving door politie mogelijk maakt. Voertuiggegevens moeten elke 90 dagen worden uitgelezen, bestuurderskaarten elke 28 dagen. Alle gegevens moeten minimaal 5 jaar bewaard worden. Lokale nachtverboden in België

België kent geen federaal rijverbod voor vrachtwagens in het weekend of op feestdagen. Dit is een groot voordeel voor Belgische transportbedrijven. U mag dus in principe op zaterdag, zondag en feestdagen rijden, zolang u de Europese rij- en rusttijden respecteert. Op zondag en elke andere dag gelden dezelfde basisregels.

Wel hebben verschillende steden en gemeenten lokale nachtelijke beperkingen vastgesteld. In Brussel geldt een nachtverbod van 22:00 tot 06:00 voor vrachtwagens groter dan 3,5 ton in de LEZC-zone. Antwerpen, Gent en delen van Luik hanteren soortgelijke beperkingen, vooral in stadscentra en woonwijken, om geluidsoverlast en emissies te beperken.

Het is dus zaak om vooraf na te gaan of uw geplande route langs zulke zones voert en u uw laad- en lostijden dienovereenkomstig aan te passen. Gemeentelijke websites communiceren deze regels regelmatig; ook telematica-systemen kunnen u waarschuwen voor lokale beperkingen.

Handhaving en boetes bij overtredingen

In 2025 zijn de controles op rij- en rusttijdenregels verscherpt. De Federale Politie en lokale politie voeren gerichte wegcontroles uit, lezen tachografen uit en vergelijken de geregistreerde gegevens met de wettelijke normen.

De federale boetecatalogus 2025 voorziet fors hogere bedragen voor inbreuken:

• Niet-gebruik of niet-installatie van een tachograaf: €2.640 (was €1.320)

• Fraude of manipulatie van een tachograaf: €5.280 (was €2.640)

• Overschrijding van rijtijden: €150 tot €600, afhankelijk van ernst en herhaling

• Overtredingen van rusttijd: €150 tot €400

• Overtredingen van pauze: €150 tot €300

• Normale wekelijkse rust in voertuig: €1.800

Zware overtredingen kunnen oplopen tot €5.000 tot €10.000. Een overtreding kan ook strafpunten op het rijbewijs opleveren.

Wie is verantwoordelijk voor een boete?

De vrachtwagenchauffeur is doorgaans de primaire verantwoordelijke voor het naleven van de rij- en rusttijden en het betalen van boetes. Echter kan ook de werkgever aansprakelijk worden gesteld indien sprake is van onvoldoende toezicht op naleving, niet op de juiste wijze instrueren van chauffeurs, of een patroon van overtredingen.

Dit betekent dat transportbedrijven een sterke verantwoordelijkheid hebben om duidelijke richtlijnen in te stellen, realistische planning toe te passen en regelmatig controle uit te oefenen op naleving van de rij- en rusttijden.

Het boeteproces in België

Na constatering van een overtreding kan de Belgische handhaving onmiddellijk een boete uitschrijven. Voor buitenlandse chauffeurs kan een waarborg ter plaatse worden geëist. Belgische bestuurders ontvangen doorgaans een betaalverzoek met opgave van de vervaldatum en informatie over mogelijkheden tot bezwaar.

De betalingstermijn bedraagt gewoonlijk vier weken. Bij uitblijvende betaling kunnen bedragen worden verhoogd en kan het dossier naar het parket voor verdere vervolging worden doorgestuurd. Het is belangrijk om boetes tijdig te betalen of, indien nodig, naar behoren bezwaar in te dienen.

Praktische adviezen voor naleving

Plan uw routes en laad-/lostijden zorgvuldig, zodat ritten, wachttijden en rusttijden haalbaar blijven binnen de geldende rij- en rusttijdenregels. Dit is beter voor de veiligheid van uw chauffeurs en helpt risico's te beperken.

Train uw chauffeurs regelmatig over de geldende regelgeving, het correct gebruik van de digitale tachograaf en de gevolgen van niet-naleving. Zorg ervoor dat zij begrijpen hoe zij pauzes en rusttijden correct registreren.

Controleer vooraf of langs uw geplande routes lokale nachtverboden of LEZ-beperkingen gelden, vooral rond grote steden. Gebruik routeplanners en telematica-systemen die u waarschuwen voor dergelijke beperkingen.

Lees tachograafgegevens regelmatig uit (voertuig elke 90 dagen; kaarten elke 28 dagen), repareer defecten onmiddellijk en bewaar alle gegevens minimaal 5 jaar. Implementeer duidelijke complianceprotocollen in uw bedrijf en documenteer trainingen en controles.

Samenvatting

Rij- en rusttijdenregels voor vrachtwagens zijn essentieel voor verkeersveiligheid en het welzijn van chauffeurs in België. Met de boeteverhoging van februari 2025 en strikte handhaving is naleving cruciaal.

Met Fleetcor's geavanceerde monitoring- en compliance-oplossingen houdt u voortdurend grip op rij- en rusttijdenregels. Werk met zekerheid, voorkom boetes, en verbeter de veiligheid en efficiëntie van uw wagenpark.

Ontdek vandaag hoe Fleetcor uw transportbedrijf kan helpen optimaliseren en compliant houden!